De historie van de Brugse brandweer

Laatste update: 01-01-2014


De historie van de Brugse brandweer

Het schilderij geeft een beknopte weergave weer over het rijkelijk brandweerverleden van de Brugse brandweer. We doorlopen de eeuwen en proberen een beeld weer te geven van hoe de brandweer vroeger werd verwittigd bij het eerste alarm. Dit gebeurde door middel van een toorts bij nacht of vlag bij dag.

Het Belfort, dat als praalmonument symbool stond voor enige welstand, werd in 1280, 1493 en 1741 door zware branden getroffen. Heel wat oorkonden en andere waardevolle archiefstukken gingen er verloren.

De bedelorden moesten destijds in opdracht van de stad en andere steden meehelpen blussen en kregen daarvoor speciale kledij ter beschikking. Dit was niet alleen voor Brugge het geval maar ook in andere steden. Vervolgens hielpen zij niet alleen mee in de brandbestrijding, maar verzorgden zij de zieken en begeleiden de overledenen naar hun laatste rustplaats.


Kapucijnen door de straten
van Parijs op weg naar een
brand.
Historia Generalis Ordinis
Fratum Minorium
Cappuccinorium

Het gouvernementspaleis werd op 20 februari 1878 zo goed als volledig door brand verwoest. Paard en kar waren destijds ontoereikend voor het bestrijden van dergelijke brandrampen. Hier werd de hulp ingeroepen van de brandweerkorpsen van Brussel, Gent en Oostende, die met hun materiaal en manschappen per trein tot in Brugge werden gebracht.

De St.-Salvatorskathedraal onderging meermaals dezelfde onheilstaferelen. Meerdere bronnen melden, dat deze voormalige kerk in 1116, in 1163 (instorting van de toren), 1183, 1358 en in 1839 door brand werd getroffen. De brand van 1839 werd op doek vereeuwigd door kunstschilder Antoine Laurent Joostens (1820-1886)en bevind zich opnieuw in de St.-Salvatorskathedraal. Verder is er nog een melding van een kleine beginbrand in 1902 en een meer verontrustende brand in 1949.

In 1894 bezoekt koning Leopold II (1835-1909) Brugge. Samen met toenmalig burgemeester Amedée Visart de Bocarmé (1835-1924) reikt men onderscheidingen uit aan verdienstelijke brandweerlui. Deze werden destijds als gebuurteexperten aanzien.


Schilderij, dat de brand weergeeft van de
Sint-Salvatorskathedraal, geschilderd door
Antoine Laurent Joostens (1820-1886) als
eerbetoon aan zijn zwager Charles De Wulf
(1802-1896), die als burger de bevelen gaf.

Het stadhuis van Brugge werd gedeeltelijk in 1946 door brand vernietigd en betekende voor de stad een enorm verlies aan vele documenten, archiefstukken en waardevolle schilderijen.

Maar bij het bestrijden van branden en ander onheil, is er niets erger dan in een vuurstrijd één van je vredesoldaten te verliezen. Het brandweerkorps van Brugge moest in 1951, van brandweerman 1ste klas Richard De Backer eervol afscheid nemen, nadat hij bezweken was aan zijn opgelopen ernstige verwondingen tijdens het bestrijden van een kasteelbrand 'Ter Poele' te Sint-Pieters-Brugge.

Buiten het ten strijde trekken tegen het vuur, is waterellende eveneens een grote boosdoener. Het jaar 1993 werd dan ook gekenmerkt als een heus provinciaal rampjaar. Hulp werd niet alleen ingeroepen van de civiele bescherming, maar ook werden de andere stadsdiensten massaal ingeschakeld.



Voormalige Brugse brandweerkazerne
(Tolhuis), gelegen aan het
Jan van Eyckplein

Het schilderij bovenaan, dat op basis van paintbrushing tot stand werd gebracht, geeft tevens een weerspiegeling van de vier brandweerkazernes van Brugge weer. Deze zijn:

"De brandweerkazerne aan het Jan van Eyckplein, waar nu de provinciale bibliotheek gevestigd is (Tolhuis), de voormalige verdwenen voorpost te Zeebrugge, de Walweinkazerne, die nu als voorpost ingevuld staat en de hoofdkazerne te Dudzele".




Een tekening uit 1850 van E.S.Cole (Engeland). We zien de stokvisstallen met
uiterst rechts het speytekot, waarin blusmateriaal lag. De bouw dateert van 1806
 en de sloophamer sloeg toe in 1866.
(Met dan aan dhr. Jaak Rau)

Interesse in het boek (392 pag.)? Mail naar noel.de.mey@telenet.be

Linken:
http://noeldemey.blogspot.be/2011/04/vincent-cocquyt-1850-1904.html
http://noeldemey.blogspot.be/2013/11/brandweerbevelhebber-eugene-braet-1857.html
http://noeldemey.blogspot.be/2013/10/korpsgeneesheer-charles-verte-van-brugge.html
https://noeldemey.blogspot.com/2009/01/stadhuis-van-brugge-gedeeltelijk-door.html








Bronnen:
Brugge Brandt - Het brandt weer, mannen!
Historia Generalis Ordinis Fratum Minorium Cappuccinorium
Noël De Mey
© Sabam

Op de hoogte blijven?  Abonneer je op mijn feed.