zondag 5 januari 2014

Jan Frans Van Der Straelen 1731-1801

Jan Frans Van Der Straelen 1731-1801 met rol papier in de hand waarop is geschreven: "A 1778", wat vermoedelijk het jaar waarop het portret werd geschilderd.
Jan Frans Van Der Straelen
1731-1801
Jan Frans Van Der Straelen, werd op 6 juli 1731 te Antwerpen geboren. De naam Van Der Straelen is algemeen bekend bij de kroniekschrijvers van de Antwerpse geschiedenis. Hun stamboom kon achterhaald worden tot midden van de XVIIe eeuw, waarvan er een Van Der Straelen werkzaam was als diamantslijper in de eerste helft van voornoemde eeuw.

Onder impuls van Jan Frans en zijn zoon Jan Baptist werd de "Kronijk van Antwerpen" opgesteld en als model van de stadskroniek gebruikt en gedrukt (Voor God en Volk, huidvettersstraat, 21).

In 1766 werd Jan Frans als wijkmeester aangesteld van de eerste sectie van de stad onder een bestuur, dat voor doorstroming zou zorgen. Zo werd hij in 1771, drossaard (ambtenaar) van de heerlijkheid van het Kiel, die aan de stad toebehoorde en was volgens de Kielse archieven een ijverig functionaris. Ook werd vanaf dan zijn politieke voorkeur merkbaar. Jan Frans is de verdediger van het oude Brabantse gemenebest. Ondanks de nieuwigheden, blijft hij trouw aan de traditie met aandacht voor de oude volksrechten en vrijheden.

Vijf jaar nadat hij als drossaard werd aangesteld, wordt Jan Frans in 1776 griffier van de politiekamer van de Stad Antwerpen. Nog eens vijf jaar later in 1781, voegt hij bij zijn drossaardschap van het Kiel nog de waardigheid van schout en drossaard van 's Gravenwezel toe. Blijkbaar genoot hij het volste vertrouwen van de Regering.

Wanneer echter de revolutie in 1789 uitbreekt, stellen de Staten van Brabant hem aan tot kapitein van de patriotten van het Kiel. Zijn korps krijgt meteen  een belangrijke opdracht, die eruit bestond om de verhindering te beletten tussen het kasteel van Antwerpen en de Oostenrijkse troepen van Jozef II. In 1790 werd Jan Frans om zijn moedig gedrag plechtig vereerd.

Dit alles werd onderste boven gehaald toen de Fransen hun intrede deden. Jan Frans, die gehecht was aan zijn oude tradities kon zich niet schikken naar de Franse normen. Doordat hij trouw bleef aan God, taal en volk, werd hij uit al zijn functies ontzet.

Na zijn overlijden op 15 juli 1801, zette zijn zoon Jan Baptist, het kroniekwerk van zijn vader verder. Het is door deze beide heren, dat de stad Antwerpen over een goed bewaarde geschiedkundige beschrijving beschikt, waardoor de stad heel wat dank aan hen verschuldigd zijn.

Het geschilderd portret van Jan Frans Van Der Straelen, dat hier wordt getoond, waarvan het origineel in de privaatcollectie van Mevr. Storms toebehoorde, kreeg door haar de toelating daarvan een foto van te nemen.

Bronnen:
Zondagsvriend van 27-07-1932
Oud-Antwerpse portrettengalerij van Floris Prims

Op de hoogte blijven?  Abonneer je op mijn feed.

Noël De Mey

Geen opmerkingen: