Gillis Hooftman 1521-1581

Gillis Hooftman 1521-1581

Een der grootste kooplui uit de XVI de eeuw (zestiende) is Gillis Hooftman. Zijn gedeeltelijke historische levensbeschrijving, die door Rahlenbeck werd neergeschreven is terug te vinden in de "Biographie Nationale". Naar alle vermoeden werd hij in 1521 geboren en stamt af van de Rijnlandse Eichelberg's, waarbij de naam Hooftman samen met voornoemde naam te Antwerpen voorkomt.

Gillis Hooftman, trad een tweede maal in het huwelijk met Anna van Achterhout en kreeg met haar vier kinderen. Zijn broer Hendrik, werd de man van Anna's moeder, Johanna Ysebouts, die weduwe geworden was. Gillis, trad nadien nog een derde maal in het huwelijk met Margarita van Nispen en kregen zeven kinderen.

Op 15 juli 1541 werd Gillis Hooftman als poorter te Antwerpen ingeschreven als Arnoutsonne, komende uit het Land van Limborch. Volgens de legende leurde hij rond zonder enige middelen van bestaan. Doch voor 1559, had de handel Gillis zodanig verrijkt, dat hij onder de rijkste burgers van de stad mocht gerekend worden en er als aalmoezenier werd aangesteld.

Zijn handel drijven met hout had voor Gilles een gunstige invloed zelfs tot in Rusland. Bovendien was Gilles met zijn handelszaken geassocieerd met koopman Pieter Panhuys. Doordat hij als koopman veel op zee vertoefde, hechte Hooftman veel belang in alle geografische aantekeningen. Hij vatte dit alles samen, waaruit zijn zogenaamde "Hooftmans kaartenverzameling, bestaande uit 38 stuks als inzet werd gebruikt van de "Theatrum orbis terrarum" van Ortelius (Denucé, kaartenmaker). Mathematicus Michiel Coigniet, draagt in 1580, zijn "Nieuwe Onderwysinge op  de principaelste puncten der Navigatie" aan Gillis op.

Volgens een Antwerpse kroniek, kreeg Gillis het zwaar te verduren, tijdens een zware storm: "...Den 26 january 1574 soo borste op een plate by Saftingen, Zielis Hooffman's schip, een ryck coopman van Antwerpen, dat hij hadde doen maecken voor syn huysvrouwe; dit verdranck daer met allen den goeden van coopmanschap, al tsaem wel weert wesende 30.000 guldens".

Samen met zijn broer Hendrik, werden zij sinds 1566 ervan verdacht met de protestanten te verbroederen. Gillis, was woonachtig in de Steenstraat nabij het Steen. In 1578 kocht hij het Pullhof te Berchem en in 1580 de refugié van Affligem in de Mattenstraat binnen de Burcht. Ook tijdens datzelfde jaar kocht hij het kasteel van Cleydael te Aartselaar. Lang heeft Gillis niet kunnen genieten, want hij overleed in januari 1581.

Alle zeven kinderen uit zijn derde huwelijk met Margarita van Nispen waren nog minderjarig. Zijn dochter Anna trad te Hungtingdon in het huwelijk met Olivier Cromwell, die de oom was van Lord Protector. Zijn oudste zoon Gillis uit zijn tweede huwelijk met Anna van Achterhout, volgde zijn vader op, was schepen in 1582, 1583 en 1584 en woonde in de Kaasstraat.

In 1584 werd hij als afgevaardigde van de Staten-Generaal naar Delft gestuurd. Bij zijn terugkeer naar zijn oorspronkelijke stad Antwerpen, vertrekt hij naar Bremen.

De hierboven weergegeven medaille, die tot de verzameling van het Steen behoort, werd vervaardigd door de grote medaillist uit Utrecht, Steven van Holland, die in 1559 te Antwerpen werkzaam was. Gillis was toen 38 jaar oud.

Bronnen:
Zondagsvriend 29-05-1932
Oud-Antwerpse Portrettengalerij van Floris Prims

Op de hoogte blijven?  Abonneer je op mijn feed.
Noël De Mey