Joanna Catharina Turcksin 1890-2002, de 112-jarige van Machelen

Joanna Catharina Turcksin op
28-jarige leeftijd

Turcksin Joanna Catharina, werd op 3 juni 1890 als enig kind en dochter van een witlofkweker Joannes Baptista (1866-1924) link en Theresia Van Dooren (1866-1893) link in de Kreupelstraat (nu Vilvoordelaan) in Machelen geboren link. Een overgrootvader van haar Petrus Turcksin was er ooit burgemeester van 1836 tot 1872 link.

Emile Deroover op 33-jarige
leeftijd

Er werd nog een broertje geboren, maar sterft amper vier jaar nadat zijn moeder in 1893 is overleden. Haar broertje Jan Emilius (1892-1897) link werd geen vijf jaar oud. Joanna zou haar betreurde moeder nooit kunnen herinneren en werd verder opgevoed door haar groottante, die haar doopmeter was.

Als tienjarig meisje ging ze naar de prijsuitreiking van haar school en had zij er haar mooiste kleren aangetrokken. Ze was immers de eerste van de klas en zat toen in het 4de leerjaar. Op weg werd ze door een goedgeklede man en vrouw met snoep en een pop meegelokt, die haar zelf zouden brengen.

Gazet van Antwerpen, 29 augustus 2001

Toen ze zag, dat ze in de verkeerde richting aan het stappen waren, kon ze echter de vlucht nemen. Rond de jaren 1900 verdwenen in de streek rond Machelen heel wat kinderen, waar nooit iets meer van werd gehoord. De schrik, die zij toen had opgelopen zou nimmer meer verdwijnen.

Joanna 100 jaar oud

In 1908 komt ze terug bij haar vader op de boerderij inwonen, zodat de band met haar vader hechter werd. Als achttienjarige gaat ze voor een eerste maal naar een kermisbal. Met haar fris en aantrekkelijk uiterlijk viel zij al snel op, maar gegadigden waren eraan voor de moeite en werden simpelweg afgewezen.

Joanna 104 jaar oud

Joanna of liever gezegd Woinke, die van amateurtoneel hield en daarin speelde, leerde er daar haar toekomstige echtgenoot kennen.

Bij het uitbreken van Eerste Wereldoorlog werd Woinke door tuberculose getroffen. Daardoor ontsnapte de familie aan de Duitse inkwartiering. Om haar te genezen, sliep zij in open lucht onder een afdak en beschut tegen de zon. Woinke werd verplicht om Lambik te drinken en een liter melk per dag. Verloofde Emiel zorgde ervoor, dat Woinke dagelijks verse melk toebedeeld kreeg.

Joanna 108 jaar oud met haar
schoonzoon Albert

Met streekgenoot en landbouwer Emile Deroover (1885-1938) link trad zij op 11 augustus 1918 in het huwelijk. Samen met hem hadden zij er een grote boerderij in het leven geroepen, waar vele veldgroenten, waaronder witloof werd geteeld. Zij, kregen vijf kinderen: Maria Louisa (°1919), Jan (1920-2004)), Léonard (1922-2005)), Léontine (1924-1988) en Jeanne (°1929).

Blik, 1999

Toen haar vader-tevens haar enige ouderlijke steun-overleed in 1924, viel Woinke in een zware depressie. Een woord, dat vroeger niet eens bestond. Dagenlang bleef ze lusteloos zitten zonder iets te zeggen.

Gazet van Antwerpen, 3 juni 2000

Velen dachten en roddelden toen, dat zij zot geworden was van het verdriet. Haar man Emile moest er noodgedwongen een dokter erbij roepen. Die schreef echter geen medicatie voor, maar rust. Na enkele maanden van platliggen, stond zij ineens op en hervatte gewoonweg haar werkzaamheden. Nooit zou Woinke meer hervallen. En al ze zich dan toch niet goed voelde, herstelde zij door te rusten.

Joanna 110 jaar oud

Haar man Emile werd in 1938 door een zware ziekte getroffen en overleed op 8 augustus van datzelfde jaar t.g.v. kanker. Woinke moest het verder beredderen met haar vijf kinderen. Ze hertrouwde nooit en bleef op de boerderij helpen tot aan haar 89ste jaar. Nadat zij door een lichte hersenbloeding getroffen werd en een tijdje blind was geweest, ging ze daarna bij haar jongste dochter Jeanne en schoonzoon Albert inwonen.

Foto's uit de Gazet van Antwerpen
27 augustus 2001

Wanneer Woinke voor een eerste maal als honderdjarige gevierd werd, kon niemand vermoeden, dat zij daarna nog twaalf keer als honderdjarige gehuldigd zou worden. Ze zag heel wat prominente figuren de revue passeren. Burgemeester Roger De Wulf (1929-2016) bracht gedurende tien jaar lang hulde aan haar.

Lief en Leed, juli-augustus 2002

Zijn opvolger burgemeester Jean-Pierre De Groef (°1957), zette deze traditie verder. Dit kon echter niet gezegd worden van het koningshuis. Koninklijke felicitaties en de daarbij horende geschenken werden steevast jaarlijks aan haar overhandigd, maar een persoonlijke ontmoeting met de oudste burger van het Land in 2002 kwam er nooit.

Het Belang van Limburg,
7 en 8 december 2002

Kleinzoon en auteur Jan Vanhaelen schreef in boekvorm het levensverhaal van zijn grootmoeder "Lang zal ze leven", die hij n.a.v. haar 112de verjaardag op 3 juni 2002 als verjaardagsgeschenk overhandigde. Nog datzelfde jaar overleed Joanna Catharina, die de eerste ereburger van haar gemeente was.

Het Nieuwsblad
7 december 2002

Zij, overleed  er t.g.v. een banale verkoudheid in haar geboorteplaats op 6 december 2002 en werd 112 jaar, 6 maanden en 3 dagen oud.

Haar overlijden werd massaal door de inwoners van Machelen en omgeving bijgewoond in de Sint-Gertrudiskerk. Kranten blokletterden: "...dat het een schande was, dat er niemand van het Koninklijk Hof zich liet zien". Dat was toch het minste wat men had kunnen doen uit respect en als eerbetoon aan haar.

Bidprentje

Bidprentje Joanna Catharina Turcksin

Als super-honderdjarige stond zij wereldwijd op de achtste plaats, op de derde plaats in Europa, op nummer 1 in België en de Benelux.

Woinke Turck, liet 20 kleinkinderen, 40 achterkleinkinderen en 8 achter-achter kleinkinderen na. Ooit vroeg een reporter aan haar, wat de reden was van haar hoge leeftijd? Haar antwoord was simpel: "Gewoon blijven leven hé".


Raadpleegbare bronnen:

Blik, 1999
De Belleman, 23 augustus 2001
Het Laatste Nieuws, 7 juni 2001
Lief en Leed, juli-augustus 2002
Het Volk, 17 maart en 3 juni 1999, 4 januari  en 3,4 en 5 juni 2000
De Morgen, 3 juni 2000, 28 augustus 2001, 14 december 2002 en 18 augustus 2003
Het Nieuwsblad, 18 maart en 3 juni 1999, 2 juni en 10 augustus 2001, 4 en 16 juni en 9, 12, 16 en 17 december 2002
Het Belang van Limburg, 3 juni 1999, 3 en 4 juni 2000, 5 juni en 25 en 27 augustus 2001, 3 en 4 juni 2002, 21 augustus 2002 en 7 en 8 december 2002
Gazet van Antwerpen, 17 januari en 3 juni 2000, 11 juli en 27 en 28 augustus 2001, 21 maart en 6 en 7 april 2002, 3 juni, 21 augustus, 7, 12,14, 16 en 17 december 2002

Boek over Joanna Catharina Turcksin "Lang zal ze leven", door Jan Verhaelen, uitgeverij Aqua Fortis

Informatie en eventuele aanvullingen over honderdjarigen vanuit gans België is steeds welkom. Mailen kan naar: noel.de.mey@telenet.be

Homepage