Antwerpse rechters omstreeks 1800

Op 5 december 1795 werden in België de eerste criminele en civiele Franse rechtbanken geïnstalleerd. Opmerkelijk was, dat er vooral in de criminele rechtbank hoofdzakelijk Franse rechters zetelden. De president-voorzitter was Michel, als accusateur public (openbare aanklager) hadden we Ogez, griffier was Auger en ook Martin R.J. hoorde daarbij.

Martin, werd omstreeks 1745 geboren en stond te Namen bekend als een Jakobijn. Hij kwam naar Antwerpen en was achtereenvolgens rechter bij de criminele rechtbank en vervolgens verbonden aan de burgerlijke rechtbank, waar hij als directeur van de jury was aangesteld (onderzoeksrechter).

Bij de verkiezingen die in april-mei van 1797 plaatsvonden, stond hij op de kandidatenlijst voor de criminele rechtbank en werd verkozen.

Op 17 messidor an VIII (6 juli 1800) werden onze criminele en burgerlijke rechtbanken bij arrété van de Eerste Consul (Napoleon) terug samengesteld.

Talrijke personen, die door het arrèté (besluit) waren benoemd, weigerden het aangeboden ambt. Volgende namen kwamen erin voor: ’Van Welhuysen, Van Dun, De Visscher, J. Wouwermans, Nanteuil, zoon Le Paige en Van Wolvelaer’.

In de daarop volgende maanden werden zij vervangen en kregen we in 1803 volgend tableau in de burgerlijke rechtbank te zien: ‘Charles d’Or als president, rechters De Moor en Carré, griffier Le Gros, commissaris van het gouvernement De La Buisse en de Quertemont als juge d’appel’.

Bij de rechtbank van Eerste Aanleg (première instance) kwamen volgende leden voor: ‘Van der Mey als president en Caire als vice-president’. Als rechters waren dit: ‘ Fradin, Martin, Courtois, Sayavedra en Dargonne. Lengrand tekende voor het ambt als substituut commissaris en Chabroud voor regeringscommissaris.

Mathieu Van Bree (1773-1839), schilderde het portret van rechter R.J.Martin, wanneer de Eerste Consul zijn intrede deed.

Hoelang Martin te Antwerpen verbleef was niet geweten.

Bron:
Zondagsvriend 10 maart 1935
Oud-Antwerpse portrettengalerij van Floris Prims

De Fransman J. Fradin was een rechter, die door de eerste consul (Napoleon) werd benoemd tot de rechtbanken van het departement der Twee Nethen (Frans departement in de Nederlanden en genoemd naar de Kleine en Grote Nete in de provincie Antwerpen)) in het jaar 1800. Hij werd aangesteld op I Fructidor an VIII (19 augustus 1800).

Uit een verslagboek van de algemene vergaderingen der rechters was duidelijk merkbaar, dat Fradin zijn taak ten harte nam. Hij was een vijand van de voorzitter Van der Mey, die hij hem wel eens zware moeilijkheden bezorgde.

Fradin stond bekend als een aanhanger van Napoleon Bonaparte en was de opsteller van het adres, dat de Antwerpse rechtbank aan “den keizer der Fransen” zond bij zijn kroning.

Destijds werkte men op de rechtbank met Vlaamse vertalers. Vele rechters waren deze taal niet machtig, waaronder ook Fradin.

Wanneer een kandidaat-vertaler zich aanmeldde om in aanmerking te komen als vertaler op de rechtbank, waren er twee rechters in staat het examen af te nemen, namelijk: ‘voorzitter Van der Mey en Simonne Pierre Dargonne (1749-1871)’.

Mathieu Van Bree (1773-1839), schilderde het portret van rechter J. Fradin, uit het Franse tijdvak, van wie weinig geweten was.

Bron:
Zondagsvriend 21 april 1935
Oud-Antwerpse potrettengalerij van Floris Prims

Op de hoogte blijven?  Abonneer je op mijn feed.
Noël De Mey
© SABAM